Introductie

Waar streven we naar?

Zorgeloos Vastgoed is een afsprakenstelsel in de vastgoedketen om informatie-uitwisseling tussen ketenpartners onder regie van de burger te faciliteren. Daarbij staan het vergroten van de zelfredzaamheid en het ontzorgen van consumenten centraal. Wie op de hoogte wil blijven van de actuele status van aan- of verkoop krijgt daar inzicht in en regie op. En wie minder zelf wil sturen kan zich verlaten op het stelsel en houdt regie op het delen van gegevens. Binnen het stelsel worden zoveel mogelijk gegevens rechtstreeks uit de bron gebruikt, die op uniforme en veilige wijze worden geraadpleegd. Door informatie-uitwisseling te stimuleren, standaardiseren en de consument daarin centraal te stellen, bieden we eerder duidelijkheid en (rechts)zekerheid. Dit vatten we samen in 4x een OK ten tijde van een transactie: Koper OK, Verkoper OK, Pand OK en Financiering OK.

Huidige situatie

Het kopen of verkopen van een huis staat voor vrijwel iedereen hoog op het lijstje van ingrijpende levensgebeurtenissen. De impact is immers groot. Het is een grote financiële transactie, waarbij je in aanraking komt met moeilijke materie en je van woonomgeving verandert. Zorgen en stress liggen op de loer en je hebt behoefte aan inzicht, overzicht en zekerheid. Uit consumentenonderzoek (Motivaction, 2019) blijkt dat consumenten gedurende het gehele traject regelmatig in onzekerheid en onwetendheid verkeren. Zowel starters als doorstromers hebben moeite met het op orde krijgen en verstrekken van de juiste documenten. De meer dan 40 checks en controles die marktpartijen uitvoeren worden soms onnodig vaak uitgevoerd en de consument moet bij iedere dienstverlener weer, vaak dezelfde, informatie aanleveren.

Wat is een afsprakenstelsel?

Een afsprakenstelsel is een set van technische, functionele, juridische en organisatorische afspraken op basis waarvan deelnemende partijen informatie, processen en diensten delen. Deelname aan het stelsel staat open voor alle partijen in de vastgoedketen. Het stelsel voorziet in generieke bouwblokken die ertoe leiden dat de vastgoedketen gezamenlijke doelstellingen kan behalen. De wisselwerking tussen deelnemers aan het afsprakenstelsel is daarbij essentieel.

Binnen het afsprakenstelsel worden onder andere afspraken, procedures, normen, beleid, processen en architectuur ter beschikking gesteld om betrouwbare gegevensuitwisseling te faciliteren, onder regie van de burger. Deelnemers aan het stelsel kunnen bij de gegevensuitwisseling vertrouwen op de afspraken en standaarden van het stelsel.

Kenmerken van een goed werkend stelsel

Een goed werkend afsprakenstelsel faciliteert, intermedieert en schrijft waar nodig afspraken voor, zodat gezamenlijke belangen gewaarborgd zijn en blijven. Het kenmerkt zich door slim in te spelen op relevante ontwikkelingen binnen de omgeving van het stelsel en de maatschappij. Er wordt hergebruikt waar dat mogelijk is, bijvoorbeeld op gebied van standaarden en uitwisselingsplatformen. Afspraken binnen het stelsel komen enerzijds voort uit reeds bestaande gewoontes, procedures en afspraken. Anderzijds worden bestaande afspraken aangepast of nieuwe afspraken gemaakt. Deelnemers aan het stelsel zijn juridisch gebonden aan de afspraken door middel van overeenkomsten.

Het toepassingsgebied van Zorgeloos Vastgoed bestaat uit een groot aantal partijen, ieder met verschillende rollen en belangen ten aanzien van vastgoed. Binnen Zorgeloos Vastgoed zetten deelnemers de consument centraal over zijn gehele woonreis. Vanuit een gezamenlijke missie en visie wordt in samenhang en samenspraak gewerkt aan een toekomstbestendige vastgoedketen die beter voldoet aan de eisen en wensen van de consument en maatschappij. De onafhankelijkheid is geborgd door de Stichting en haar governancestructuur.

Afspraken zien toe op uitwisseling en functionaliteit vanuit een dienstverlener aan een consument en uitwisseling en functionaliteit tussen dienstverleners onderling. Door een samenhangend stelsel van afspraken, standaarden, structuren en techniek kunnen beide elementen van het stelsel gelijktijdig tot stand komen. Deze afspraken kenmerken zich door een hoge mate van dynamiek. Wensen en eisen hieraan kunnen vanuit allerhande ontwikkelingen voortkomen, denk aan ontwikkelingen in technologie, wetswijzigingen of maatschappelijke ontwikkelingen. Een stelsel is daarom continu in ontwikkeling.

Aan de besturing, ontwerp, ontwikkeling en naderhand het beheer en controle van het stelsel worden hoge eisen gesteld. Om tot een gedragen afsprakenstelsel te komen moet vertegenwoordiging, inbreng en besluitvorming transparant en toegankelijk zijn voor belanghebbenden. Tevens is het in ieders belang dat de continuïteit en onafhankelijkheid van het stelsel gewaarborgd zijn.

Toegevoegde waarde

Het Zorgeloos Vastgoed Stelsel biedt de consument Gemak, Comfort, Duidelijkheid, (rechts-) Zekerheid en Vertrouwen. Voor ketenpartners biedt deelname aan het stelsel Efficiency voordelen bovenop meer Zekerheid en Duidelijkheid.

Deze onderscheidende kernwaarden komen terug in de begrippen:

Interoperabiliteit & Transparantie
Door samen te werken en informatie door de vastgoedketen heen aan elkaar beschikbaar te stellen, ontstaat een sterke samenwerking tussen partijen gebaseerd op vertrouwen en hergebruik van componenten en gegevens uit het proces.
Actualiteit, validiteit en correctheid van informatie over de hele vastgoedketen
Werken met de juiste, gevalideerde en actuele informatie vergroot de zekerheid en betrouwbaarheid van de keten. Bovendien vermindert het foutkansen in het proces.
Veiligheid van informatie-uitwisseling
Door het afsprakenstelsel wordt gewaarborgd dat gegevens door de vastgoedketen heen conform een generieke set van beveiligingscriteria is beschermd.
Regie op gegevens
De consument komt door het afsprakenstelsel werkelijk centraal te staan in de vastgoedketen. Hij krijgt de mogelijkheid om regie te voeren over zijn gegevens en behoudt altijd inzicht en overzicht over het proces.

Bouwblokken van het afsprakenstelsel

Het stelsel bestaat uit een aantal componenten, genaamd bouwblokken, die het afsprakenstelsel structuur en inhoud geven. De bouwblokken Grondslagen en Juridisch Kader vormen samen het fundament van het stelsel: de beginselen en randvoorwaarden zijn hierin vastgelegd. Vervolgens wordt het stelsel nader vormgegeven door een gemeenschappelijke architectuur en een gedeelde gegevenscatalogus. De governance beschrijft ten slotte zowel voor de ontwikkelings- als de beheerfase de structuur en werkwijze van het stelsel en de Stichting.

In de Grondslagen staan achtereenvolgens de Doelen, Randvoorwaarden en Basisafspraken binnen het stelsel beschreven, naast een verdeling in bepaalde rollen ten aanzien van het stelsel. Dit hoofdstuk zorgt voor een toetsingskader waaraan de overige bouwblokken van het stelsel dienen te voldoen en wat men wel en niet kan verwachten van het stelsel.

Vervolgens geeft het Juridisch Kader een (niet uitputtende) weergave van de relevante wet- en regelgeving die betrekking heeft op het afsprakenstelsel en hoe die hun toepassing vinden binnen het afsprakenstelsel.

Het bouwblok Architectuur beschrijft leidende principes en stelselfuncties, die ervoor zorgen dat bronhouders, softwareleveranciers, dienstverleners en consumenten gebruik kunnen maken van de informatiediensten die via het afsprakenstelsel beschikbaar zijn.

In de Gegevenscatalogus zijn een gezamenlijke taxonomie en informatiemodellen vastgelegd. Als onderdeel daarvan zijn bestaande taxonomieën en onderliggende informatiemodellen op elkaar afgestemd.

Ten slotte wordt in de Governance beschreven hoe de ontwikkeling, het beheer en de handhaving van het afsprakenstelsel plaatsvindt, wie daarin betrokken is en op welke manier men kan participeren.